Најсовремени Терапии За Напредни Случаи На Карцином На Простата И Невроендокрини Тумори
Според податоците на Светската здравствена организација, аденокарциномот на простата е втор најчест карцином кај мажите и е рангиран на 4-то место во врвот, по карциномот на бели дробови, дојка и дебело црево. Вообичаено, пациентите доаѓаат на лекар поради симптоми на уринарни проблеми и еректилна дисфункција. Карциномот на простата се јавува претежно после 65-та година од животот. За среќа, заболувањето на простатата може првично да се дијагностицира и успешно да се лекува со хемотерапија, радиотерапија и хирургија. Напредувањата во медицината во однос на карциномот на простата, исто така, опфаќаат третман на напредни случаи. Според протоколот што се применува во клиниките АЏИБАДЕМ во Турција, карциномот на простата се третира тимски. Медицинскиот тим вклучува уролог, онколог, специјалист за снимање, хирург, патолог и онколог за радиотерапија. Во последниве години, голем придонес за дијагностицирање на болеста и лекување на напредните случаи дава нуклеарната медицина.
„На нашиот оддел користиме протокол за снимање со Ga 68-PSMA кај пациенти со дијагностициран аденокарцином на простата, за да го утврдиме стадиумот на болеста. Ga 68-PSMA можеме да користиме и кај пациенти со аденокарцином на простата кои имаат метастази, за да се процени реакцијата на третманот. Покрај тоа, ако кај пациентот се јави нова лезија, користиме Ga 68-PSMA со цел повторно да го процениме стадиумот на болеста. Ga 68-PSMA дејствува на следниов начин: кога на пациентот му се инјектира овој радиоактивен препарат, тој се прикачува за рецептор во мембраната на аденокарциномот на простата, а потоа влегува во цитоплазмата. Така, успеваме да ги визуелизираме клетките на карциномот на простата. Тоа се нарекува молекуларно снимање со Ga 68-PSMA“, вели д-р Кемал Унал, експерт за нуклеарна медицина.
Употребата на протоколи со Ga 68-PSMA се применува по внимателен избор на пациенти, во зависност од одредени параметри. Тие параметри можат да бидат нивото на ПСА во крвта или сомневање за карцином по испитување со снимање. Употребата на радиофармацевтскиот препарат Ga 68-PSMA не бара претходна подготовка и нема несакани ефекти.
„Не се прават посебни подготовки пред испитувањето; пациентот може да продолжи со лекарствата. Радиоактивниот препарат Ga 68-PSMA го инјектираме на Одделот за нуклеарна медицина, и пациентот мирува еден час. Потоа следи испитувањето што се прави со помош на ПЕТ-КТ: скенирањето на целото тело трае 20-30 минути. Потоа, доколку нема артефакти (ситуации што се јавуваат ако пациентот има метални импланти или како резултат на дишење), пациентот го испраќаме дома. Единственото нешто што пациентот треба да го стори е да избегнува контакт со бремени жени и деца еден ден, бидејќи постои радиоактивна емисија. Нема несакани ефекти од протоколите за снимање со примена на Ga 68-PSMA“, додава експертот за нуклеарна медицина од АЏИБАДЕМ.
Друго ефикасно решение во нуклеарната медицина е третманот со лутециум 177-PSMA. Овој радиофармацевтски препарат се користи посебно во случаи каде што има метастази.
„Ако пациентите имаат метастази и им се препорачува хормонска и хемотерапија, тие можат да станат отпорни на овие терапии (аденокарцином на простатата отпорен на кастрација) и тогаш единственото решение може да биде терапија со лутециум-177. Засега е познато дека ако клетките на туморот добро прифаќаат Ga 68-PSMA, тогаш тие, исто така, ќе прифаќаат и терапија со лутециум-177. Протоколот се нарекува тераностика, тој е нов термин во нуклеарната медицина. Терапиите со лутециум-177 се персонализирани и затоа успеваме да ги третираме сите лезии истовремено. На пример, ако пациентот има 100 метастази, не може да се примени надворешна терапија со зрачење за секоја лезија. Но, кога во телото се инјектира лутециум-177, туморите апсорбираат лутециум и на тој начин може да зрачиме по неколку лезии во еден циклус“, ги објаснува д-р Кемал Унал придобивките од терапијата со лутециум-177.
Пациентите за терапија со лутециум-177 се избираат внимателно врз основа на вредностите на крвната слика и статусот на функционирање на црниот дроб и бубрезите. Причината е што терапијата со зрачење може да ја влоши состојбата на пациентите кои имаат проблеми со бубрезите или црниот дроб. За време на третманот, кај пациентите се прават анализи за да се процени нивниот здравствен статус. Несакани ефекти може да се јават кај 3 до 5 проценти од пациентите.
„Очекуваме 10 проценти од пациентите целосно да реагираат на третманот. Повеќето пациенти имаат делумен одговор на третманот, но тоа е добро затоа што овие пациенти немаат други терапевтски опции. Некои имаат стабилен одговор, што значи дека болеста стагнира, што е добро за нив. Кај 20 или 30 проценти од пациентите се јавува прогресија на болеста под третман со лутециум-177, но за нив имаме решенија како што е терапија со актиниум што веќе се применува во Европа и Турција. Актиниумот е многу поенергетиски активен во однос на лутециум-177, содржи алфа, а не бета честички како лутециумот. Тоа е алтернатива за пациенти кои не реагираат на лутециум-177. Како и да е, повеќето пациенти реагираат на лутециум или имаат стабилна состојба. Исто така, кај половина од пациентите кои земаат лутециум-177, нивото на ПСА во крвта е намалено“, ги опишува експертот за нуклеарна медицина ефектите на радиофармацевтските препарати.
Третманот со лутециум-177 може да се направи на која било возраст и не влијае на плодноста долгорочно. Нуклеарната медицина сега нуди решенија за дијагностика и третман на невроендокрини тумори. Тие се ретки карциноми што се развиваат од невроендокрини клетки во телото и претежно се лоцирани во белите дробови, слепото црево, тенкото црево, ректумот и панкреасот. Хормонски тестови, испитувања со снимање и биопсии се опфатени во дијагностичкиот протокол за ендокрини тумори, заедно со протоколите со Ga 68-DOTATATE.
„Ga 68-DOTATATE е метод од најновата генерација кој нуди најдобри резултати за дијагностицирање на невроендокрини тумори. Овој метод нуди најдобра точност во споредба со другите методи на снимање; станува збор за молекуларно снимање. Ние користиме Ga 68-DOTATATE за одредување стадиум, повторно одредување стадиум и проценка на ефектот на третманот. Понекогаш, го користиме протоколот за да го идентификуваме почетокот на болеста кога пациентите имаат високо ниво на туморски маркери за невроендокрини тумори во крвта. Постојат случаи кога при класичните испитувања со снимање, како што се томографија или други радиолошки испитувања, не се јавуваат очигледни лезии. Значи, се обидовме со Ga 68-DOTATATE за да ги испитаме пациентите, да го пронајдеме изворот на болеста и да го одредиме стадиумот на болеста. За Ga 68-DOTATATE не е потребна посебна подготовка на пациентите, но треба да ги прекинат третманите со аналози на соматостатин, бидејќи тие можат да го попречат прифаќањето на радиофармацевтскиот препарат и да влијаат на резултатот. Така, ако пациентите примаат терапија со долго дејство со аналози на соматостатин, би требало да ја прекинат 4 недели пред испитувањето со Ga 68-DOTATATE. Кај пациенти кои немаат активни терапии подолг период, испитувањето може да се направи по пауза од еден ден“, објаснува д-р Кемал Унал детали од протоколот за испитување со Ga 68-DOTATATE.
И во случај на невроендокрини тумори, кога нема други решенија, лекарите применуваат протоколи со лутециум-177.
„Во центарот каде што работам во рамките на АЏИБАДЕМ, овие терапии ги применуваме две години. Тоа е релативно нова технологија; во многу земји сè уште не е достапна. Но, во напредните земји се применува рутински, и ние сме многу задоволни што можеме да ја примениме во АЏИБАДЕМ, бидејќи таа е златен стандард за овие услови. Во овие услови, лутециум-177 не е третман од прва линија, но кога нема други решенија за невроендокрини тумори, добро е што на пациентите им го нудиме ова решение кое е сè подостапно во медицинската литература. Исто така, со овие современи методи можеме да обезбедиме решенија за пациенти со метастази, со малку несакани ефекти. Во случај на терапија со лутециум 177- DOTATATE, кај повеќето пациенти очекуваме стабилна или делумна реакција. Кај многу малку пациенти, постои отпорност на радиофармацевтски препарати. Но, повеќето пациенти кои внимателно ги избираме можат да имаат корист од овие терапии“, заклучува д-р Кемал Унал.
